Wojna na Pacyfiku

Wojna na Pacyfiku
II wojna światowa, wojna chińsko-japońska (1937–1945)
Ilustracja
Od góry, zgodnie z ruchem wskazówek zegara: amerykańska piechota w bitwie o Luzon; japoński lotniskowiec „Akagi” w rajdzie na Ocean Indyjski; wybuch bomby atomowej nad Nagasaki; amerykański pancernik USS „Iowa” prowadzi ostrzał pozycji japońskich; myśliwiec Grumman F4F Wildcat zestrzeliwuje japoński samolot nad Guadalcanalem
Czas

7 lipca 1937 – 2 września 1945[a]

Miejsce

Azja Wschodnia i Południowo-Wschodnia, obszar Pacyfiku i Oceanu Indyjskiego

Przyczyna

ekspansjonizm japoński

Wynik

zwycięstwo aliantów,
kapitulacja Japonii

Strony konfliktu
 Stany Zjednoczone

 Wielka Brytania

 Chiny
 Australia

 Nowa Zelandia
 Kanada
 Holandia
 Meksyk[b]


 ZSRR[c]
 Mongolia
 Tannu-Tuwa

 Japonia

 Syjam

Dowódcy
Czang Kaj-szek
Douglas MacArthur
Chester Nimitz
Joseph Stilwell
Archibald Wavell
Louis Mountbatten
Thomas Blamey
Hein ter Poorten
Aleksandr Wasilewski
Chorlogijn Czojbalsan
Hideki Tōjō
Isoroku Yamamoto †
Chūichi Nagumo †
Soemu Toyoda
Hisaichi Terauchi
Tomoyuki Yamashita
Plaek Pibulsongkram
Straty
Chiny: 3,8 miliona żołnierzy, 17+ milionów cywili
USA: 161,000 zabitych, 248 316 rannych[1]
Filipiny: 57 000 zabitych
Australia: 17 501 zabitych[2]
ZSRR: 32 333 zabitych i zaginionych, 43 995 rannych i chorych[3]
Wielka Brytania: 52 000 zabitych, 12 000 pojmanych
Indie: 86 838 zabitych
1 740 955 żołnierzy
393 000 cywilów
brak współrzędnych

Wojna na Pacyfiku – całokształt działań militarnych w czasie II wojny światowej w Azji Wschodniej, Południowo-Wschodniej i na obszarach Pacyfiku w okresie od 1937 do 1945 r., które przybrały formę szczególnie natężonego konfliktu w okresie od 7 grudnia 1941 (atak na Pearl Harbor) do 2 września 1945 (bezwarunkowa kapitulacja Japonii). W Chinach za datę kończącą wojnę uważa się 9 września 1945. Wojna toczyła się między Cesarstwem Japonii i jego nielicznymi sojusznikami a siłami alianckimi ze Stanami Zjednoczonymi na czele.

Przebieg wojny można podzielić na kilka części. Od 1937 r. trwała wojna chińsko-japońska, w której, po początkowych sukcesach armii cesarskiej, sytuacja ustabilizowała się aż do sierpnia 1945 roku. Od 7 grudnia 1941 r. (atak na Pearl Harbor) do 4 czerwca 1942 r. (bitwy pod Midway) trwał „japoński blitzkrieg”, w czasie którego Japonia osiągnęła prawie wszystkie z wcześniej zakładanych celów. Po utracie przez Japonię w bitwie o Midway dużej liczby lotniskowców odgrywających główną rolę w działaniach na Pacyfiku, nastąpił okres względnej równowagi w zmaganiach wojennych, których etapami były walki o wyspę Guadalcanal i o Nową Gwineę. Wygrana USA na Guadalcanal (8 lutego 1943) sprawiła, że Japończycy stracili całkowicie inicjatywę i przeszli do obrony. Odtąd Amerykanie zaczęli zajmować kolejne wyspy znajdujące się w rękach japońskich i stopniowo zbliżali się do Wysp Japońskich. Od chwili uzyskania możliwości bezpośredniego bombardowania terytorium przeciwnika alianci mieli całkowitą przewagę. Wraz ze zdobyciem Okinawy przygotowano plan inwazji na główne wyspy japońskie, który zarzucono dopiero w momencie kapitulacji Japonii. Zmagania te charakteryzowało wysokie zaangażowanie nowoczesnych środków bojowych, a zwłaszcza lotnictwa (w tym lotnictwa morskiego), a także wyjątkowa determinacja i bezkompromisowość z obu stron.

Wbrew oczekiwaniom Japonii, która liczyła na zawarcie korzystnego traktatu pokojowego po krótkiej i zwycięskiej kampanii, zdeterminowane i związane postanowieniami Karty Atlantyckiej oraz Pierwszej Konferencji Waszyngtońskiej z grudnia 1941 roku Stany Zjednoczone nie zawarły separatystycznego pokoju. Wbrew postanowieniom podjętym w Waszyngtonie, wyrażającym się w zasadzie Germany First (Niemcy najpierw”), Stany Zjednoczone nie odkładały ostatecznej rozprawy z Cesarstwem Japońskim do momentu, aż zostaną pokonane Niemcy. Znacznie szybsze przestawienie się gospodarki amerykańskiej na tory masowej produkcji wojennej, pozwoliło na osiągnięcie miażdżącej przewagi liczebnej i technicznej nad przeciwnikiem, co umożliwiło Amerykanom skuteczne prowadzenie wojny na dwa fronty. Wojna z Japonią została wygrana dzięki ogromnemu potencjałowi przemysłowemu Stanów Zjednoczonych, poświęceniu ich żołnierzy i całego społeczeństwa, które wykazało się ogromną mobilizacją na rzecz należytego uzbrojenia wojska (zwycięstwo na tzw. „froncie domowym”).

Jakkolwiek termin Taiheiyō Sensō (jap. 太平洋戦争; wojna na Pacyfiku) jest obecny w języku japońskim, to najczęściej używa się terminu Dai Tō-A Sensō (jap. 大東亜戦争; wojna w Wielkiej Azji Wschodniej).


Błąd w przypisach: Istnieje znacznik <ref> dla grupy o nazwie „uwaga”, ale nie odnaleziono odpowiedniego znacznika <references group="uwaga"/>
BŁĄD PRZYPISÓW
  1. Team McChord remembers VJ Day.
  2. Dear, I.C.B and Foot, M.R.D. (editors) (2005). „Australia”. The Oxford Companion to World War II. Oxford: Oxford University Press.
  3. Россия и СССР в войнах XX века – Потери вооруженных сил. soldat.ru. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-11-26)]..

Developed by StudentB