Zabytek

Zabytek (ang. cultural property item); ich ogół: l. mn. zabytki ang. cultural property) syn. materialne dziedzictwo kulturowe (ang. tangible cultural heritage) – wedle definicji konwencji haskiej o ochronie zabytków w razie konfliktu zbrojnego (tytuł niekiedy tłumaczony nieprawidłowo i niezgodnie z zakresem aktu jako konwencja haska o ochronie dóbr kultury w razie konfliktu zbrojnego) oraz wedle definicji polskiej ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami – to w praktyce każdy obiekt dziedzictwa kultury materialnej.

Ponadto zabytkami niezgodnie z definicją prawną określa się niekiedy w żargonie nauk humanistycznych i sztuk artystycznych obiekty dziedzictwa kultury niematerialnej (ang. intangible cultural heritage), np. zabytek językowy, literacki, muzyki – przy czym starodruki, zabytkowe manuskrypty i materiały archiwalne zaliczane są do zabytków.

W Europie kwestie legalne związane z zabytkami są regulowane m.in. przez Kartę Wenecką.

Najważniejsze zabytki w skali światowej znajdują się na liście światowego dziedzictwa UNESCO.

Międzynarodowym znakiem rozpoznawczym zabytków mającym je chronić w razie konfliktu zbrojnego jest tarcza skierowana ostrzem w dół, podzielona wzdłuż przekątnych na cztery pola, dwa błękitne i po bokach dwa białe (art. 16 Konwencji UNESCO o ochronie zabytków w razie konfliktu zbrojnego, podpisanej w Hadze 14 maja 1954 r. (Dz.U. z 1957 r. nr 46, poz. 212)). Autorem międzynarodowego znaku graficznego obiektów zabytkowych podlegających ochronie jest Polak Jan Zachwatowicz.

Za bezprawne użycie znaku w czasie działań zbrojnych grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat (art. 126 § 2 Kodeksu karnego).