Zamach stanu w Mali (2012)

Zobacz też: zamachy stanu w Mali w innych latach.

Zamach stanu w Mali (2012)

Położenie Mali na mapie Afryki
Państwo	Mali
Miejsce	Bamako
Data	21 marca 2012
Liczba zabitych	1–3 osoby[1]
Liczba rannych	od ok. 20[2] do ok. 40 osób[1]
Typ ataku	zamach stanu
Sprawca	Narodowy Komitet na rzecz Przywrócenia Demokracji i Państwa (CNRDR)
Położenie na mapie Mali miejsce zdarzenia
12°39′N 8°00′W/12,650000 -8,000000

Zamach stanu w Mali w 2012 – zamach stanu przeprowadzony 21 marca 2012 roku przez malijskie wojsko przeciw prezydentowi Amadou Toumani Touré. Jego wynikiem było obalenie prezydenta, aresztowanie szefowej i członków rządu oraz przejęcie władzy przez juntę wojskową, Narodowy Komitet na rzecz Przywrócenia Demokracji i Państwa (CNRDR), na czele z kapitanem Amadou Sanogo.

Przywódcy junty przejęcie władzy uzasadniali niekompetencją poprzedniej administracji na polu walki z rebelią Tuaregów w północnych rejonach kraju oraz nieradzeniem sobie z korupcją. W pierwszych dniach po zamachu wprowadzili godzinę policyjną, zamknęli granice państwa i rozwiązali wszystkie instytucje republiki. Obalony prezydent ewakuował się w nieznane miejsce w kraju, pozostając bezpiecznym w otoczeniu wiernych mu oddziałów. 27 marca 2012 liderzy junty ogłosili nową konstytucję, sankcjonującą nową sytuację. Szefem państwa wyznaczała ona Amadou Sanogo, przewodniczącego CNRDR, który miał pełnić władzę do czasu organizacji wyborów, których termin nie został jednakże określony.

Zamach stanu spotkał się ze zdecydowanym potępieniem ze strony organizacji międzynarodowych oraz wielu państw, w tym krajów z regionu Afryki Zachodniej. Do natychmiastowego przywrócenia porządku demokratycznego wezwała ONZ, Unia Afrykańska, ECOWAS, Unia Europejska oraz Bank Światowy. Pomoc finansową dla rządu Mali wstrzymała UE, Stany Zjednoczone i Kanada, a Francja zwiesiła współpracę wojskową. Unia Afrykańska i ECOWAS zawiesiły natomiast członkostwo Mali w organizacjach. 29 marca 2012 ECOWAS wystosowała ultimatum do junty wojskowej, domagając się niezwłocznego rezygnacji z władzy, a 2 kwietnia 2012 nałożyła na kraj sankcje dyplomatyczne, gospodarcze i finansowe.

Jednocześnie z przewrotem w stolicy, ofensywę zbrojną wznowili tuarescy rebelianci, którzy do 1 kwietnia 2012 opanowali cały obszar północnych regionów kraju, zdobywając największe miasta Kidal, Gao i Timbuktu. 6 kwietnia 2012 ogłosili natomiast powstanie niepodległego państwa Azawadu, co spotkało się jednakże ze zdecydowanym sprzeciwem ze strony społeczności międzynarodowej.

Pod wpływem nacisków i wysiłków mediacyjnych ze strony ECOWAS, nałożonych przez nią sankcji gospodarczych i finansowych oraz w obliczu opanowania północy kraju przez siły rebeliantów, 6 kwietnia 2012 junta wojskowa zgodziła się na przekazanie władzy w ręce cywilnej administracji. Zawarte porozumienie przewidywało powołanie przejściowych władz na czele z przewodniczącym parlamentu Dioncoundą Traoré oraz organizację wolnych wyborów na terytorium całego kraju w ciągu 40 dni. W zamian za rezygnację z władzy członkowie junty wojskowej zostali objęci immunitetem, a ECOWAS zniosła wszystkie sankcje nałożone na Mali.

8 kwietnia 2012 oficjalną rezygnację z urzędu prezydenta złożył Amadou Toumani Touré, a 12 kwietnia 2012 Dioncounda Traoré został zaprzysiężony na stanowisku tymczasowego prezydenta kraju. Członkowie junty uwolnili również aresztowanych członków rządu i administracji państwowej. 17 kwietnia 2012 na urząd premiera rządu tymczasowego powołany został Cheick Modibo Diarra.