Deliverance

Za ostala značenja, vidi Deliverance (razvrstavanje).

Deliverance
kino-poster čiji je autor Bill Gold
Režija	John Boorman
Producent	John Boorman
Scenario	James Dickey van špice: John Boorman
Predložak	Deliverance; autor: James Dickey
Uloge	Jon Voight Burt Reynolds Ned Beatty Ronny Cox
Muzika	Eric Weissberg Arthur "Guitar Boogie" Smith (van špice)
Fotografija	Vilmos Zsigmond
Montaža	Tom Priestley
Studio	Elmer Productions
Distribucija	Warner Bros.
Datum(i) premijere	30. 7. 1972 (1972-07-30)
Trajanje	110 min.
Zemlja	Sjedinjene Države
Jezik	engleski
Budžet	2 mil. $
Bruto prihod	46,1 mil. $[1]

Deliverance (sh. Oslobađanje) je američki igrani film snimljen 1972. godine u režiji Johna Boormana, poznat kao jedno od najpopularnijih i najuticajnijih filmskih ostvarenja svog doba.

Po žanru je mješavina drame i pustolovnog filma, a predstavlja adaptaciju istoimenog romana Jamesa Dickeya, koji je također napisao scenario i koji se pojavljuje u maloj ulozi šerifa. Protagonisti - koje tumače Jon Voight, Burt Reynolds, Ned Beatty i Ronny Cox - su četvoricxa relativno situiranih muškaraca iz velikog grada koji preko vikenda odlaze na izlet kanuom niz rijeku u planinskoj divljini sjeverne Georgije koja bi uskoro trebala biti potopljena zbog izgradnje hidroelektrane. Radnja prikazuje kako se tamo suočavaju sa siromašnim, neobrazovanim i prema došljacima sve neprijateljski nastrojenijim stanovnicima, te kako serija sitnih incidenata eskalira u zastrašujuće nasilni sukob, tjerajući ih da iskoriste sve svoje vještine, ali i odbace "civilizirane" skrupule kako bi pokušali preživjeti.

Deliverance je postigao izuzetan komercijalni uspjeh, postavši petim najgledanijim filmom 1972. godine u sjevernoameričkim kino-dvoranama. To se ponekad tumači time što je svojom temom tada sve aktualnije pitanje očuvanja okoline i tradicionalne američke divljine, ali i prikaz naličja američkog društva, prije svega kroz sukob obrazovane, "prosvijećene" i liberalne urbane srednje klase sa konzervativnim siromašnim ruralnim bijelcima. Kao takav, Deliverance je u mnogo čemu ustanovio negativni stereotip američkih hillbillyja koje će Hollywood koristiti do današnjeg dana. Sa druge strane, prema kulturi planinskih stanovnika je pozitivan stav izrazio kroz vješto korištenje američke folk muzike, prije svega kroz popularnu instrumentalno kompoziciju Duelling Banjos koja predstavlja svojevrsni zaštitni znak filma. Publici je, međutim, najviše u oči zapao izuzetno mračan ton filma, ali i dotada zbog cenzorskih obzira nezamislivi sadržaji, a što uključuje i antologijsku scenu brutalnog homoseksualnog silovanja, jednu od prvih takve vrste u američkom mainstream filmu. Kritičarima je, pak, najviše u oči zapao Boormanov neobični režijski stil, koji je često odražavao zbunjenost protagonista, a kulmnirao u epilogu koji sugerira povratak u filmu pobijeđenog Zla, a koji će kasnije citirati brojna horor ostvarenja kao što je Petak 13.

Godine 1976. je u Turskoj režiser Şerif Gören snimio neslužbeni remake pod naslovom Nehir (Rijeka).

1. ↑ Greška u referenci: Nevaljana oznaka <ref>; nije zadan tekst za reference po imenu TN