| |||||||||||||||||||||||||||||||
Opšti podaci | |||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Ime, simbol,atomski broj | Kalijum, K, 19 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Pripadnost skupu | alkalnih metala | ||||||||||||||||||||||||||||||
grupa, perioda | IA, 4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
gustina, tvrdoća | 856 kg/m3, 0,4 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Boja | srebrnobela | ||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine atoma | |||||||||||||||||||||||||||||||
atomska masa | 39,0983 u | ||||||||||||||||||||||||||||||
atomski radijus | 220 (243)pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
kovalentni radijus | 196 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
van der Valsov radijus | 275 pm | ||||||||||||||||||||||||||||||
elektronska konfiguracija | [Ar]4s1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
e- na energetskim nivoima | 2, 8, 8, 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
oksidacioni broj | 1 | ||||||||||||||||||||||||||||||
Osobine oksida | jako bazni | ||||||||||||||||||||||||||||||
kristalna struktura | regularna prostorno centrirana | ||||||||||||||||||||||||||||||
fizičke osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
agregatno stanje | čvrsto | ||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura topljenja | 336,53 K (63,38 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
temperatura ključanja | 1032 K (759 °C) | ||||||||||||||||||||||||||||||
molska zapremina | 45,94×10−3 m3/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplota isparavanja | 79,87 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplota topljenja | 2,334 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
pritisak zasićene pare | 1,06×10−4 Pa | ||||||||||||||||||||||||||||||
brzina zvuka | 2000 m/s (293,15 K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
Ostale osobine | |||||||||||||||||||||||||||||||
Elektronegativnost | 0,82 (Pauling) 0,91 (Alred) | ||||||||||||||||||||||||||||||
specifična toplota | 757 J/(kg*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
specifična provodljivost | 13,9×106 S/m | ||||||||||||||||||||||||||||||
toplotna provodljivost | 102,4W/(m*K) | ||||||||||||||||||||||||||||||
I energija jonizacije | 418,8 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
II energija jonizacije | 3052 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
III energija jonizacije | 4420 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
IV energija jonizacije | 5878 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
V energija jonizacije | 7975 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VI energija jonizacije | 9590 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VII energija jonizacije | 11343 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
VIII energija jonizacije | 14944 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
IX energija jonizacije | 16963,7 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
X energija jonizacije | 48610 kJ/mol | ||||||||||||||||||||||||||||||
Najstabilniji izotopi | |||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Tamo gde drugačije nije naznačeno, upotrebljene su SI jedinice i normalni uslovi.
| |||||||||||||||||||||||||||||||
Objašnjenja skraćenica: zast.=zastupljenost u prirodi, v.p.r.=vreme polu raspada, n.r.=način raspada, e.r.=energija raspada, p.r.=proizvod raspada
|
Kalijum ili kalij (K, latinski - kalium) je metal IA grupe.
Stabilni izotopi su 39K i 41K. Važan nestabilni izotop je 40K, iz kojeg zavisno od načina promene nastaje 40Ar ili 40Ca.
Najbitniji minerali kalijuma su silvin, silvinit, karnalit, kainit, langbeinit i razni aluminosilikati.
Važna jedinjenja kalijuma su kalijumoksid, kalijumperoksid, kalijumsuperoksid, kalijumhidroksid (koji je veoma jaka baza), kao i mnoge soli. Skoro sve soli kalijuma dobro rastvorljive u vodi. Važno jedinjenje za hemiju je takođe kalijumpermanganat.
Katjoni kalijuma su glavnim katjonima unutar ćelije i neophodni su za funkcionisanje ćelijske membrane.
Katjoni K+ pripadaju V grupi katjona. Oni plamen boje u roze-ljubičastu boju.