Mehmed II | |
---|---|
Osmanski sultan | |
Minijatura Mehmeda II | |
Vladavina | 1444–46 |
Vladavina 2 | 1451–81 |
Period | Uspon Osmanskog Carstva |
Puno ime | Fatih Sultan Mehmet |
otomanski turski | محمد ثانى |
Rođenje | 30. 3. 1432. |
Rodno mjesto | Edirne |
Smrt | 3. 5. 1481. (dob: 49) |
Mjesto smrti | Hünkârçayırı, kraj Gebzea |
Prethodnik | Murat II |
Nasljednik | Murat II |
Prethodnik 2 | Murat II |
Nasljednik 2 | Bajazid II |
Kraljevska kuća | Kuća Osmanova |
Dinastija | Osmanska dinastija |
Valide sultan | Hüma Hatun |
Mehmed II (zvani Fatih - Osvajač; 30. mart 1432 — 3. maj 1481) je bio osmanski sultan 1451—1481. Bio je darovit, borben i veoma preduzimljiv. Iz osnova je izmenio kartu Balkana.
Odmah na početku svoje vladavine raskinuo je tradiciju na dvoru u Brusi. Mehmed II je pogubio svoju braću, koja su mu vladavinu mogla dovesti u pitanje, i time uveo običaj bratoubistva u vladarskoj porodici koji će se primenjivati u načelu pri svakoj budućoj promjeni i dolasku na vlast novih sultana. Njegova osvajanja su prevazilazila granice koje su osvojene za vladavine njegovog oca. Za vreme njegove vladavine je zauzet Konstantinopolj, u kome je vladao Konstantin XI Paleolog. Pripreme su počele 1452. godine izgradnjom utvrđenja Rumeli Hisar na Bosforu.
Posle velike opsade i uporne odbrane, 29. maja 1453. godine pao je Konstantinopolj. Poslednji vizantijski car, Konstantin XI herojski je poginuo pri odbrani grada. Usledio je strašan pokolj stanovništva, a sultan je odobrio svojoj vojsci, u skladu sa običajima, tri puna dana za pljačku. Monah Genadije Skolarh je postao Vaseljenski patrijarh.
U godinama od 1458—1459, Srbija je konačno pala pod tursku vlast. Godine 1460. je pala Moreja, deo Peloponeza pod vizantijskom vlašću, a 1461. godine Turci su osvojili crnomorske gradove Amaseju i Trapezunt. U narednim godinama, po naređenju sultana Fatiha, je proterao Mihaloglu Ali Beu vlaškog kneza po imenu Vlad Drakul iz njegovog carstva i zauzeo još đenovljanski Lezbos.
Godine 1463—1464. Bosna je pala pod tursku vlast, a 1463. godine počeo je rat sa Venecijom. Glavno poprište rata bilo je Egejsko more.
Godine 1471. je sultan izgradio tvrđavu Šabac u blizini Beograda, grada kojeg je i sam bezuspješno opsjedao. Mehmed II ratovaše na ugarskom i austrijskom području, vodio je rat protiv Venecije. Godine 1475. zauzeo je Kafu (đenovljanski posed) i podredio sebi Tatarski kaganat na Krimu. Mirovnim sporazumom sa Venecijom morali su im Turci prepustiti nekoliko gradova u Albaniji i na Peloponezu. Godine 1479. je zauzela osmanska flota Jonska ostrva i Otranto u Južnoj Italiji.
3. maja 1481. umro je sultan Mehmed II od posledica napada gihta. Njegovi posmrtni ostaci su pokopani u turbetu Fatihove džamije, koje je on za života dao izgraditi u Konstantinopolju. Sultan je za života pokazao interes za nauku, poeziju, ali ipak, ljudi su ga se bojali zbog surovosti. Mehmed je osvojio Konstantinopolj, koji je opsedao njegov predak sultan Bajazit Munjeviti.