Back Metaal Afrikaans Metalle ALS Metal AN Alata ANN فلز Arabic فيليز ARY معدن ARZ ধাতু Assamese Metal AST Metal Azerbaijani
Metal ili kovina je supstancija koja se sastoji od atoma metalnih hemijskih elemenata koji nisu povezani sa drugim atomima.
Za metalne elemente uzimaju se hemijski elementi koji u čistom obliku pokazuju fizičke i hemijske osobine metala. Te osobine su:
- dobra električna provodljivost
- dobra toplotna provodljivost
- dosta velike sklonosti za građenje hemijskih jedinjenja sa baznim osobinama nego sa kiselim.
Metali i njihove legure imaju odlične mehaničke osobine zbog čega se koriste za izgradnju mašina i alata, a takođe i kao i materijali u građevinarstvu.
Velika većina u periodnom sistemu su metali. Po mestu na kome se nalaze u periodnom sistemu dele se na:
- alkalne metale kao što su: litijum, natrijum, kalijum...
- zemljane alkalne metale kao što su: berilijum, kalcijum, magnezijum...
- slabe metale kao što su: aluminijum, kalaj, antimon...
- prelazne metale kao što su: zlato, bakar, nikl, platina...
- aktinoide i lantanoide kao što su: uranijum, radijum, plutonijum i ostali.
Metali čine oko 78% svih hemijskih elemenata, a nalaze se na lijevoj strani i centralnom dijelu periodnog sistema elemenata.Njih u prirodi vrlo rijetko nalazimo samorodne, a mnogo češće u spojevima-rudama.Rude su obično pomiješane sa jalovinom pa ih treba koncentrisati i obogaćivati.
Rude se obogaćuju na više načina: ručnim odabiranjem, prosijavanjem, taloženjem, magnetnom metodom, flotacijom i izluživanjem. Kada je ruda obogaćena prelazi se dobijanju metala iz nje. Postoji zato više metoda. Koji će s emetod primijeniti ovisi o tome da li je ruda oksidna, sulfidna,karbonatna ili je so neke kiseline. Stoga se primjenjuju postupci:redukcije, oksidacije s naknadnom edukcijom i postupak elektrolize. Željezo se dobija metodom redukcije, a aluminij metodom elektrolize.
Industrijska grana koja se bavi dobivanjem metala iz rude zove se metalurgija. Razlikujemo crnu i obojenu metalurgiju te laku i tešku metalurgiju.