Toga

Toga je naziv za vrstu odjeće karakteristične za Drevni Rim, gdje je predstavljala svojevrsni oblik narodne nošnje. Predstavljala je dugu haljinu, obično bijele boje i napravljenu od vune u polukružnom obliku (5,60 x 2,25 m). Nosila se tako da bi se rub prebacio preko lijevog ramena, tako da bi desna ruka bila slobodna.

U Rimu je postojalo nekoliko vrsta toga:

• toga virilis (također poznata kao toga alba i toga pura), jednostavna bijela toga koju su svi rimski državljani imali pravo nositi nakon sticanja punoljetnosti; služila je kao formalna odjeća;
• toga candida ("svijetla toga") koja se nastojala pobijeliti kredom; noslili su je kandidati za javne funkcije; od nje i dolazi riječ "kandidat"
• togq praetexta - bijela toga s grimiznim rubom koju su nosili ili dječaci od 14. do 18. godine ili javni funkcionari;
• toga pulla ("tamna toga") koja se nosila za vrijeme žalovanja ili iz političkog protesta (za što je najpoznatiji primjer Katon Mlađi)
• toga picta - posebno ukrašena toga namijenjena za vojskovođe prilikom trijumfa, konzule i najviše funkcionare u posebnim prigodama

Toge su od 2. vijeka pne. počeli nositi isključivo muškarci, dok su žene počele nositi stolu. Rimljani su je s vremenom prestali nositi osim u formalnim prigodama; tada je postala simbol civilizacije i mira (rimska riječ za "civil" je bila togatus, odnosno nosilac toge nasuprot vojnicima koji su nosili praktičniji sagum).

Toge su u zapadnom svijetu ponovno postale popularne 1970-ih zahvaljujući holivudskom filmu Animal House koji je promovirao koncept tzv. toga zabave (toga party) na kojima su toge trebale simbolizirati hedonizam i dekadenciju karakterističnu za pred-kršćansko društvo. Toge koje se danas koriste, međutim, obično se izrađuju od improviziranih materijala kao što su plahte, a ne od vune kao što je bio slučaj kod drevnih Rimljana.