Unitarizam

Za teološku doktrinu, vidite članak Unitarijanizam.

Unitarizam je naziv za ideologiju, u pravilu nacionalističku, prema kojoj neka država može biti isključivo unitarna, odnosno u njoj može postojati samo jedna suverena vlast. Niže administrativne jedinice - provincije, regije, okruzi, distrikti i sl. - se trebaju smatrati isključivo ispostavama centralne vlasti te ne smiju imati nikakav suverenitet niti vlastiti subjektivitet.

Unitarizam je obično povezan uz koncept nacionalne države koja se smatra nedjeljivom, a njena organizacija i uređenje trebaju biti odraz "nacionalnog jedinstva". Često se smatra antitezom, odnosno suprotnošću izraza federalizam.

Izraz se na prostoru bivše Jugoslavije počeo koristiti iza drugog svjetskog rata od strane službenih ideologa SKJ koji su njime opisivali političko uređenje Kraljevine Jugoslavije, odnosno izrazom "unitarizam" i "unitarističke tendencije" su se opisivala nastojanja da se sistem Druge Jugoslavije izmijeni u smjeru jačanja ovlasti saveznih organa nauštrb republika i pokrajina. Nakon raspada Jugoslavije se u Hrvatskoj i nekim drugim republikama se za slična nastojanja koristi izraz jugounitarizam.