Socijalistička Republika Vijetnam Cộng Hòa Xã Hội Chủ Nghĩa Việt Nam | |
---|---|
Geslo: Độc lập, Tự do, Hạnh phúc (vijetnamski: Nezavisnost, Sloboda, Sreća) | |
Himna: "Tien Quan Ca" | |
Službeni jezici | vijetnamski |
Government | |
Lương Cường | |
• Premijer | Phạm Minh Chính |
Utemeljenje | od Francuske, proglašena 2. septembra 1945, stečena 11. oktobra 1954. |
Površina | |
• Vode (%) | 1,3 |
Stanovništvo | |
• Popis iz 2022 | 99.327.643 (15.) |
• Gustoća | 259 /km2 |
BDP (PPP) | procjena za |
• Ukupno | Int$509.466 milijardi[1] |
• Per capita | Int$5,621[1] |
BDP (nominalni) | procjena za |
• Ukupno | $187.848 milijardi[1] |
• Per capita | $2,072[1] |
Gini (2008) | 35.6[2] srednji |
HDI | 0.638[3] srednji |
Valuta | vijetnamski dong |
Vremenska zona | +7 |
Pozivni broj | 84 |
Veb-domena | .vn |
Vijetnam, službeno Socijalistička Republika Vijetnam (SRV; Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam ( listen)), država je u jugoistočnoj Aziji na obali Južnog kineskog mora i Tajlandskog zaljeva. Graniči se na severu s Kinom, na zapadu s Laosom i na jugozapadu s Kambodžijom.[4] Sa procenjenih 99,3 milion stanovnika 2022, on je 15. zemlja po broju stanovnika, i osma je najmnogoljudnija zemlja u Aziji. Ime Vijetnam u prevodu znači „južni Vijet“ (što je sinonimno sa znatno starijim terminom Nam Vijet). Ono je prvi put zvanično prihvaćeno 1802. od strane imperatora Gia Longa, i ponovno je ušlo u upotrebu 1945. sa osnivanjem Demokratske Republike Vijetnama pod Ho Chi Minhom. Glavni grad je Hanoj od ujedinjenja Severnog i Južnog Vijetnama 1976.
Vijetnam je bio deo Imperijalne Kine više od hiljadu godina, od 111. p.n.e. do 938. Vijetnamci su postali nezavisni od Kineske imperije 938. godine, nakon Vijetnamske pobede u Bici na Bạch Dangu. Niz Vijetnamskih kraljevskih dinastija je prosperirao sa geografskim i političkim rastom ove nacije u jugoistočnoj Aziji, dok Indokinesko poluostvo nisu kolonizovali Francuzi sredinom 19. veka. Nakon Japanske okupacije iz 1940, Vijetnamci su se suprotstavili Francuskoj vlasti u Prvom Indokineskom ratu, konačno proterujući Francuze 1954. Nakon toga, Vijetnam je bio politički podeljen u dve rivalske države, Severni i Južni Vijetnam. Konflikt dve strane se pojačao, sa teškom intervencijom Sjedinjenih Američkih Država, tokom poznatog Vijetnamskog rata. Rat je završen pobedom Severnog Vijetnama 1975.
Vijetnam je bio ujedinjen pod komunističkom vladom, ali je ostao osiromašen i politički izolovan. Godine 1986, vlada je inicirala seriju ekonomskih i političkih reformi čime je počeo Vijetnamski put integracije u svetsku ekonomiju.[5] Do 2000, zemlja je uspostavila diplomatske odnose sa svim nacijama. Od 2000, Vijetnamska stopa ekonomskog rasta je bila među najvišim u svetu,[5] i 2011. godine Vijetnam je imao najviši globalni indeks generatora rasta među 11 glavnih ekonomija.[6] Uspešne ekonomske reforme dovele su do njegovog pristupanja Svetskoj trgovinskoj organizaciji 2007. godine.
Međutim, uprkos napretka ostvarenog zadnjih godina, zemlja se još uvek suočava sa disparitetom u pristupu zdravstvenim uslugama i nedovoljnoj ravnopravnosti polova.[7][8][9][10]