Inskripsiyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna

Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna
Larawan ng Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna na nakatanghal ng seksyong Baybayin ng Pambansang Museo ng Antropolohiya sa Maynila
Paglalarawan
Materyal	Tanso
Taas	< 20 cm (7.9 pul)
Lapad	< 30 cm (12 pul)
Petsa
Ginawa	900 PK
Pagkakatuklas
Natuklasan	1989 Lumban, Laguna, Philippines
Kasalukuyan
Nasa	Pambansang Museo ng Pilipinas
Kultura
Wika	Lumang Malay, Lumang Habanes, Sanskrito

Bahagi ng isang serye tungkol sa
Kasaysayang Prekolonyal ng Pilipinas
Katayuang panglipunan Naghaharing Uri (Maginoo, Ginu, Tumao) Apo, Datu Bagani Lakan Panglima Rajah Sultan Thimuay Gitnang Uri Timawa Maharlika Karaniwang tao, manggagawa at tagasunod Aliping namamahay Alipin sa gigilid Bulisik Bulislis Horohan Uripon
Mga politikal na entidad Luzon Cainta Ibalon Ma-i Kaboloan Maynila Namayan Pulilu Sandao Tondo Kabisayaan Cebu Dapitan Madja-as Mindanao Buayan Butuan Lanao Maguindanao Sanmalan Sulu
Mga pangunahing tauhan Agustin de Legazpi Azim ud-Din I of Sulu Batarah Shah Tengah Datu Daya Datu Sikatuna Dayang Kalangitan Dimasangcay Adel Dayang Sasaban Gat Pangil Gugu Sarikula Jayadewa Kamal ud-Din Laut Buisan Lakandula Lapulapu Magat Salamat Muedzul Lail Tan Kiram Muhammad Kudarat Sultan Muwallil Wasit Rajah Humabon Rajah Lontok Rajah Matanda Rajah Salalila Rajah Sulayman Rajah Tupas Regimo Diraja Kabungsuwan Sharif ul-Hāshim Sri Lumay Tarik Sulayman Urduja
Mga pangunahing mapagkukunan at artepakto Kodiseng Boxer Garing Pantatak ng Butuan Inskripsiyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna Monreal Stones The Philippine Islands, 1493–1898
Ayon sa paksa Cultural achievements Historiography Monarchs consorts Paramount rulers Religion Warfare
Tignan din: Kasaysayan ng Pilipinas
t u b

Ang Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna^[1] (Malay: Prasasti keping tembaga Laguna; kadalasang pinapaikli sa akronim na LCI), isang ligal na dokumento na binatbat sa tanso noong 900 PK, ay siyang pinakalumang kasulatan na natagpuan sa kasaysayan ng Pilipinas. Ayon sa petsa ng inskripsyon, magkapanabay ito sa kaharian ng Balitung ng Gitnang Java, ngunit hindi naman ibig sabihin na nanggaling ito mula sa lugar na iyon.^[2]

Noong 1989, natagpuan ito ni Ginoong Ernesto Lacerna Legisma sa wawa ng Ilog Lumbang sa barangay Wawa, Lumban, Laguna. Unang isinalin ang inskripsyon na nakasulat sa isang uri ng Lumang Malay gamit ang sulat-Kawi ni Antoon Postma, isang noong Olandes na antropologo at dalubhasa sa sulat-Hanunó'o, noong 1992.^[3][4]

Dokumentado sa LCI ang pagkakaroon ng iilang maagang Pilipinong estado sa noong 900 PK, lalo na ang estado sa wawa ng Ilog Pasig, Tondo.^[2] Pinaniniwalaan ng mga isklor na nagpapahiwatig nito ang pagkakaugnay sa kalakalan, kultura, at marahil sa pulitika rin sa mga estado at di-kukulangin sa isang kaalinsabay na Asyanong sibilisasyon—ang Kaharian ng Medang mula sa pulo ng Java.^[2]

Nakasulat ang inskripsyon sa sulat-Kawi—isang sistema ng pagsusulat na nilinang sa Java—gamit ang halo ng mga wika tulad ng Sanskrito, lumang Habanes, at lumang Malay. Ito ay isang pambihirang badha ng impluwensyang Habanes na nagmumungkahi ng interinsular exchanges noong panahong iyon.^[5]

1. ↑ "Ang Tundo sa Inskripsyon sa Binatbat na Tanso ng Laguna" (PDF). Bagong Kasaysayan. Inarkibo mula sa orihinal (PDF) noong 2017-08-22. Nakuha noong Disyembre 2, 2015.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
2. ↑ ^{2.0 2.1 2.2} Maling banggit (Hindi tamang <ref> tag; walang binigay na teksto para sa refs na may pangalang Postma); $2
3. ↑ Postma, Antoon (Abril–Hunyo 1992). "The Laguna Copper-Plate Inscription: Text and Commentary". Philippine Studies. Ateneo de Manila University. 40 (2): 182–203. JSTOR 42633308.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
4. ↑ Tiongson, Jaime F. (August 8, 2010). "Laguna Copperplate Inscription: A New Interpretation Using Early Tagalog Dictionaries". Bayang Pinagpala. Retrieved on 2011-11-18. Naka-arkibo September 29, 2012, sa Wayback Machine.
5. ↑ Munoz, Paul Michel (2006). Early Kingdoms of the Indonesian Archipelago and the Malay Peninsula. Continental Sales, Incorporated. p. 236. ISBN 9789814155670.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)