Back 613 وصية Arabic 613 заповеди Bulgarian 613 micvot Czech 613 mitzvot Danish 613 commandments English 613 mandamientos Spanish ۶۱۳ فرمان تورات Persian 613 käskyä Finnish 613 Commandements French תרי"ג מצוות HE
  |
|
Yahudi felsefesi
Dinî metinler
Kutsal Şehirler
Önemli şahsiyetler
Yahudi hayatı
Okullar
Dinî roller
Dinî yapılar
Etnik bölünmeler
Yahudi mezhepleri
Dinî objeler
Diğer dinler ve Yahudilik
|
613 Mitsvot (İbranice: תרי"ג מצוות: Taryag Mitzvot, "613 emir") Musa'nın beş kitabı olan Tevrat'ta anlatılan, yapılması gereken kanuni, ahlaki ve ruhani uygulamalardır. Tevrat'taki bu kanun ilkeleri için bazen "bağlantılar" veya "emirler" (mitsvot) denip hepsine birden "Musa'nın kanunları" (Torat Moşe, תורת משה), ya da kısaca "Kanun" denir. Mitsvot, İbranicede mitsva'nın çoğul halidir.
Tevrat'taki bu kuralları çeşitli kereler kodlayıp sıralandırma çabalarında bulunulduysa da en kabul gören numaralandırma sistemi Rambam'ın hazırladığı şekildedir. 613 emrin bazıları icra edilmesi gereken "olumlu emirler" (mitsvot aseh), diğerleri ise yapılması kaçınılması gereken "olumsuz emirler"dir (mitsvot lo taaseh). "Olumsuz emirler" bir senenin günleri gibi 365 tane olup "olumlu emirler" insan vücudundaki kemik sayısı gibi 248 tanedir.[1] 613 sayısı Talmud'da geçse dahi gerçek anlamda Orta Çağ rabinik edebiyatında önem kazandı. "İhlal etmektense ölümün yeğlenmesi" gereken üç tür olumsuz emir kategorisi vardır; bunlar cinayet, puta tapma ve yasak cinsel ilişkiye girmedir.[2]
613 Mitsvot üç kategoriden oluşur. Bunlardan ilki Mişpatim denen mantıken anlamı olan, öldürmeme ve çalmama gibi emirlerdir. İkinci kategori ise Eidus'tur. Bunlar Yahudilik'te geçen beyanlardır. Örneğin, Şabat için Tanrı'nın dünyayı altı günde yarattığı, yedinci gün dinlenip bu günü kutsal kıldığı anlatılır. Üçüncü kategori ise, Hukim denen, mantık aranmaması gereken sebebi olmayan emirlerdir.
Dini önemi olmasına rağmen, Kudüs Tapınağı'nın yıkılması sebebiyle bazı mitsvalar bugün uygulanamamaktadır. Tahminlere göre,[3] bugün uyulabilen 77 olumsuz 194 olumlu emir bulunmaktadır. 26 tanesi sadece İsrail diyarında uygulanabilir.[4] Ayrıca, bazı emirler zaman merkezli olup kadınlar hariç tutulmuştur (örneğin, şofar, suka, lulav, tsitsit ve tefilin).[5] Bazı emirler sadece erkekleri, bazıları sadece kadınları ve hatta bazıları sadece özel Yahudilik statüsü bulunan (ör: Kohen) kişileri bağlar.
- ^ Babylonian Talmud, Makkot 23b-24a. As stated by the Jewish Virtual Library 17 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.: "There is also complete agreement that these 613 mitzvot can be broken down into 248 positive mitzvot (one for each bone and organ of the male body) and 365 negative mitzvot (one for each day of the solar year)."
- ^ Babylonian Talmud, Sanhedrin 74a
- ^ Chofetz Chaim (1990). Sefer HaMitzvot HaKatzar (İbranice). Kudüs: Feldheim. ss. 9, 16, 17.
- ^ HaCohen, Yisrael Meir. The Concise Book of Mitzvoth: The Commandments which can be Observed Today, Trans., Charles Wengrov. Feldheim, 1990.
- ^ Talmud Kidduşin 29a