Ali Fuat Cebesoy | |
---|---|
6. Türkiye Büyük Millet Meclisi başkanı | |
Görev süresi 30 Ocak 1948 - 1 Kasım 1948 | |
Yerine geldiği | Kâzım Karabekir |
Yerine gelen | Şükrü Saracoğlu |
Türkiye Cumhuriyeti Ulaştırma Bakanı | |
Görev süresi 9 Mart 1943 - 7 Ağustos 1946 | |
Başbakan | Şükrü Saracoğlu |
Yerine geldiği | Fahri Engin |
Yerine gelen | Şükrü Koçak |
Türkiye Cumhuriyeti Bayındırlık Bakanı | |
Görev süresi 3 Nisan 1939 - 9 Mart 1943 | |
Başbakan | Refik Saydam Şükrü Saracoğlu |
Yerine geldiği | Ali Çetinkaya |
Yerine gelen | Sırrı Day |
Türkiye Büyük Millet Meclisi 1., 2., 4., 5., 6., 7., 8., 9., 10. ve 11. Dönem Milletvekili | |
Görev süresi 4 Mayıs 1931 - 25 Mayıs 1960 | |
Seçim bölgesi | 1931 – Konya 1935 – Konya 1939 – Konya 1943 – Konya 1946 – Konya 1950 – Eskişehir 1954 – İstanbul 1957 – İstanbul |
Görev süresi 23 Nisan 1920 - 26 Haziran 1927 | |
Seçim bölgesi | 1920 – Ankara 1923 – Ankara |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | Ali Fuad 23 Eylül 1882 İstanbul, Osmanlı İmparatorluğu |
Ölüm | 10 Ocak 1968 (85 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Defin yeri | Merkez Camisi (Alifuatpaşa, Geyve, Sakarya) |
Partisi | İttihat ve Terakki (1908-1918) Halk Fırkası (1923-1924) Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924-1925) Cumhuriyet Halk Partisi (1931-1948) Demokrat Parti (1948-1960) |
Ödülleri | |
İmzası | |
Askerî hizmeti | |
Bağlılığı | Osmanlı (1902-1919) Türkiye (1919-1927) |
Hizmet yılları | 1902-1927 |
Rütbesi | Ferîk |
Komutası | 25. Tümen, 14. Tümen, 5. Tümen, 20. Kolordu, Batı Anadolu Kuvâ-yi Milliyesi, 2. Ordu |
Çatışma/savaşları | Trablusgarp Savaşı Balkan Savaşları I. Dünya Savaşı Türk Kurtuluş Savaşı |
Ali Fuat Cebesoy (23 Eylül 1882,[2][3] Salacak, Üsküdar, İstanbul – 10 Ocak 1968, İstanbul), Türk asker ve siyasetçi.
Türkiye'nin ilk cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk ile Harp Okulu yıllarında sınıf arkadaşı idi. Türkiye'nin işgali sırasında İzmit'ten Ankara'ya ilerleyen İngiliz birliklerine ateş açma emrini vererek şimdiki adı Alifuatpaşa tren istasyonu olan mahalde durdurması nedeniyle Türk Kurtuluş Savaşı'nı fiilen başlatan ilk komutan oldu ve savaş boyunca önemli görevler üstlendi. Yine Kurtuluş Savaşı yıllarında üstlendiği Moskova Büyükelçiliği görevini başarıyla yürüttü ve Türkiye'nin kuzeydoğu sınırlarını belirleyen Moskova Antlaşması'nı imzaladı. Milletvekili olarak başladığı siyasi yaşamında Türkiye'nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası'nın kurucularından birisi olup sonrasında İzmir Suikastı sanığı olarak İstiklâl Mahkemeleri tarafından yargılandı.
1931'de siyasete dönerek TBMM başkanlığı, bayındırlık bakanlığı ve ulaştırma bakanlığı yaptı. 1948'den itibaren siyasete Demokrat Parti'de devam etti. 27 Mayıs Darbesi'nden sonra Yassıada Mahkemeleri'nde yargılandı.