Bruce Lee

Bruce Lee 李小龍
Doğum	Lee Jun-fan (李振藩; pinyin: Lǐ Zhènfān) 27 Kasım 1940(1940-11-27) San Francisco, Kaliforniya, ABD
Ölüm	20 Temmuz 1973 (32 yaşında) Hong Kong
Meslek	Dövüşçü, Oyuncu
Etkin yıllar	1941–1973
Boy	1,72 m (5 ft 8 in)
Evlilik	Linda Lee Cadwell (e. 1964; ö. 1973)
Çocuk(lar)	Brandon Lee Shannon Lee
Ödüller	Ömür Boyu Başarı Dalında Hong Kong Film Ödülü Hong Kong Film Ödülleri Yüzyılın Yıldızı Ödülü
Resmî site	Bruce Lee Kuruluşu
İmza

Bruce Lee (Çince: 李小龍; d. Lee Jun-fan, Çince: 李振藩; 27 Kasım 1940 - 20 Temmuz 1973) Hong Konglu ve Amerikalı bir dövüş sanatçısı, dövüş sanatları eğitmeni, oyuncu, yönetmen, senarist, yapımcı ve filozoftu.^[1] Modern karma dövüş sanatlarının (MMA) yolunu açmakla tanınan, farklı dövüş disiplinlerinden gelen hibrit bir dövüş sanatları felsefesi olan Jeet Kune Do'nun kurucusuydu. Lee; eleştirmenler, medya ve diğer dövüş sanatçıları tarafından tüm zamanların en etkili dövüş sanatçısı ve Doğu ile Batı arasındaki uçurumu kapatan, 20. yüzyılın pop kültürü ikonu olarak kabul edilir. Hong Kong aksiyon sinemasını tanıtmasıyla ve Asyalıların Amerikan filmlerinde sunulma şeklini değiştirmesine yardımcı olmasıyla tanınır.^[2]

Lee, Hong Kong merkezli bir Kanton opera yıldızı olan Grace Ho ve Lee Hoi-chuen'in oğluydu. 1940 yılında San Francisco'da ailesi, babasının yurtdışındaki konser turnesi için şehri ziyaret ederken doğdu. Aile birkaç ay sonra Hong Kong'a döndü. Babası tarafından bir çocuk oyuncu olarak Hong Kong film endüstrisine tanıtıldı. Ancak bunlar dövüş sanatı filmleri değildi. İlk dövüş sanatları deneyimi arasında Wing Chun (Yip Man'den eğitim aldı), tai chi, boks (Hong Kong boks turnuvasını kazandı) ve görünüşe göre sık sık sokak dövüşleri (mahalle ve çatı kavgaları) vardı. 1959'da, doğumundan dolayı ABD vatandaşlığına sahip olan Lee, Seattle'a taşınabildi. 1961'de Washington Üniversitesi'ne kaydoldu.^[3] Oyunculuk kariyerine çok hevesli olsa da dövüş sanatları öğreterek para kazanmayı düşünmeye başladığı bu süre zarfında Amerika Birleşik Devletleri'ndeydi. Seattle'da evinin dışında işletilen ilk dövüş sanatları okulunu açtı. Daha sonra Oakland'da ikinci bir okul kurduktan sonra, bir keresinde Kaliforniya'daki 1964 Long Beach Uluslararası Karate Şampiyonasında gösteriler ve konuşmalar yaparak büyük ilgi gördü. Daha sonra öğretmenlik yapmak için Los Angeles'a taşındı. Öğrencilerine Chuck Norris, Sharon Tate ve Kareem Abdul-Jabbar da dahildi. 1970'lerde, Lee'nin Hong Kong ve Hollywood yapımı filmleri, Hong Kong dövüş sanatları filmlerini yeni bir popülerlik ve beğeni düzeyine yükseltti, Batı'nın Çin dövüş sanatlarına olan ilgisini artırdı. Filmlerinin yönetimi ve tonu, dünya çapında dövüş sanatları ve dövüş sanatları filmlerini çarpıcı biçimde etkiledi ve değiştirdi.

1970'lerin başındaki beş uzun metrajlı Hong Kong dövüş sanatları filmindeki rolleriyle tanınır. Bunlar; Lo Wei'nin Büyük Patron (1971) ve Öfkenin Yumruğu (1972) filmleri, Golden Harvest'in Lee tarafından yazılan ve yönetilen Ejderin Dönüşü (1972) filmi ve Warner Bros.'un Ejder Kalesi (1973) ile Ölüm Oyunu (1978) filmleridir. Lee, filmlerinde Çin milliyetçiliğini betimlemesi ve Asyalı Amerikalılar arasında Asya klişelerine meydan okuduğu için başta Çinliler olmak üzere tüm dünyada tanınan ikonik bir figür haline geldi.^[4] Başlangıçta Wing Chun, tai chi, boks ve sokak dövüşü öğrendikten sonra, bunları çeşitli kaynaklardan gelen diğer etkilerle birleştirip Jeet Kune Do (Yargılayan Yumruğun Yolu) adını verdiği kişisel dövüş sanatları felsefesinin ruhuna dönüştürdü.

Lee 20 Temmuz 1973'te 32 yaşında hayatını kaybetti. Ölümünden bu yana Lee; judo, karate, karma dövüş sanatları ve boks gibi modern dövüş sporlarının yanı sıra film, televizyon, çizgi roman, animasyon ve video oyunları da dahil olmak üzere modern popüler kültür üzerinde önemli bir etkiye sahip olmaya devam etti. Time dergisi, Lee'yi 20. yüzyılın en önemli 100 insanından biri olarak gösterdi.

1. ^ "The Bruce Lee Foundation". web.archive.org. 23 Temmuz 2010. 23 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
2. ^ "TIME 100: Bruce Lee". web.archive.org. 5 Haziran 2010. 5 Haziran 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2022. 
3. ^ Lee, Linda; Lee, Mike (1989). The Bruce Lee Story (İngilizce). Black Belt Communications. ISBN 978-0-89750-121-7. 5 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022. 
4. ^ McDermon, Daniel (25 Ocak 2017). "How Bruce Lee Exploded a Stereotype With a One-Inch Punch". The New York Times (İngilizce). ISSN 0362-4331. 15 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2022.