James Madison | |
---|---|
4. Amerika Birleşik Devletleri başkanı | |
Görev süresi 4 Mart 1809 - 4 Mart 1817 | |
Başkan Yardımcısı | George Clinton Elbridge Gerry |
Yerine geldiği | Thomas Jefferson |
Yerine gelen | James Monroe |
5. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 2 Mayıs 1801 - 3 Mart 1809 | |
Başkan | Thomas Jefferson |
Yerine geldiği | John Marshall |
Yerine gelen | Robert Smith |
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Üyesi / Virginia 15. Bölge | |
Görev süresi 4 Mart 1793 - 4 Mart 1797 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | John Dawson |
Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi Üyesi / Virginia 5. Bölge | |
Görev süresi 4 Mart 1789 - 4 Mart 1793 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | George Hancock |
Konfederasyon Kongresi Virginia Temsilcisi | |
Görev süresi 1 Mart 1781 - 1 Kasım 1783 | |
Yerine geldiği | Yeni makam |
Yerine gelen | Thomas Jefferson |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 16 Mart 1751 Port Conway, Virginia, ABD |
Ölüm | 28 Haziran 1836 (85 yaşında) Montpelier, Virginia, ABD |
Partisi | Demokratik-Cumhuriyetçi Parti |
Evlilik(ler) | Dolley Todd (1794-1836) |
Çocuk(lar) | John (Üvey oğul) |
Bitirdiği okul | Princeton Üniversitesi |
Mesleği | Çiftçi, okul yöneticisi |
İmzası |
James Madison (16 Mart 1751; Port Conway, Virginia - 28 Haziran 1836; Montpelier, Virginia), Amerika Birleşik Devletleri'nin 4. başkanı, siyaset felsefecisi, devlet adamı ve ABD'nin kurucu babalarındandır.
1801-1809 yılları arasında dışişleri bakanı olarak görev yapan Madison, 1809-1817 arasında devlet başkanlığı yapmıştır. Amerika Birleşik Devletleri Anayasası ve Haklar Bildirisinin taslağının hazırlanması ve savunulmasında, en önde yer alması nedeniyle "Anayasanın Babası" olarak tanınmaktadır.[1]
Madison, Montpelier adını verdiği çiftliğini, Virginia'nın Orange kasabasında kurdu ve hayatı boyunca yüzlerce köleye sahiplik yaptı. Hem Virjinya Temsilciler Meclisi hem de Anayasa Kongresi'nin öncülü olan Kıta Kongresi'nin bir üyesiydi. Anayasa Kongresi'nden sonra hem ülke çapında hem de Virjinya'da Anayasa'nın onaylanması için çalışan siyasi hareketin liderlerinden biri oldu. Alexander Hamilton ve John Jay ile beraber Amerika Birleşik Devletleri Anayasası'nın savunulmasında en önemli çalışmalardan biri olan Federalist Yazılar'ı hazırladı. Anayasa hakkındaki tartışmalar sırasında önce güçlü bir Ulusal Hükûmetten, daha sonra ise güçlü Eyalet Hükûmetinden yana oldu. Yaşamının sonlarına doğru ise bu iki uç arasında bir görüşe sahip oldu.
1789'da Madison, yeni Amerika Birleşik Devletleri Temsilciler Meclisi'nde birçok önemli kanun tasarısı hazırlayan liderlerden biri oldu. Anayasanın ilk on maddesini yazan kişi olarak dikkat çekti ve dolayısıyla Haklar Bildirisi'nin Babası diye bilinmektedir.[2] Başkan George Washington ile birlikte yeni Federal Hükûmeti kurmak için çok yakın çalıştı. Hamilton ve Federalist Parti ile 1791'de yollarını ayırınca, Thomas Jefferson ile birlikte Demokratik-Cumhuriyetçi Partiyi kurdu. Yabancılara Uygulanacak ve İsyana Teşvik Ceza Yasalarına karşılık olarak Jefferson ve Madison, eyaletlerin anayasaya uygun olmayan federal yasaları geçersiz kılabileceklerini savunan Kentucky ve Virjinya Önerilerini hazırladılar.
Jefferson'ın Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanlığı (1801-09) döneminde, Madison ülke topraklarını iki katına çıkaran Louisiana'nın satın alımını gerçekleştirdi. 1809 yılında ise Madison, Jefferson'ın ardından başkan oldu, 1813 yılında tekrar başkanlığa seçildi. Büyük Britanya ve İrlanda Birleşik Krallığı'na karşı gerçekleştirilen diplomatik protestoların ve ticari ambargonun başarısızlığa uğramasının ardından ABD'yi 1812 Savaşına soktu. ABD'nin güçlü bir ordusu ve finans sistemi olmadığı için savaş, yönetimsel bir bataklığa döndü. Bunun sonucunda daha önce karşı olmasına rağmen Madison, daha güçlü bir ulusal hükûmet, daha güçlü bir ordu kadar ABD'nin İkinci Bankası adıyla bir ulusal bankanın kurulmasını destekledi.