Kazakistan

Koordinatlar: 48°02′N, 67°44′E

Kazakistan
KazakçaҚазақстан Республикасы
Qazaqstan Respublikasy

RusçaРеспублика Казахстан
Kazakistan Cumhuriyeti
Millî marş
Менің Қазақстаным (Kazakça)
KazakçaMeniñ Qazaqstanym (Transkripsiyon)
"Benim Kazakistan'ım"

Kazakistan haritadaki konumu
BaşkentAstana
51°10′K 71°30′D / 51.167°K 71.500°D / 51.167; 71.500
En büyük şehirAlmatı
Resmî dil(ler)Kazakça, Rusça
Konuşulan dillerKazakçaRusçaÖzbekçeUygurcaTürkmenceUkraynacaAzericeTatarca ve Diğerleri
Etnik gruplar
(2024)[1]
DemonimKazak, Kazakistanlı[a][3]
HükûmetOtoriter bir hükûmet altında üniter yarı başkanlık cumhuriyeti[4]
Kasım Cömert Tokayev
• Başbakan
Oljas Bektenov
Maulen Aşimbayev
Yerlan Koşanov
Yasama organıParlamento
Senato
Meclis
Tarihi
1465
13 Aralık 1917
26 Ağustos 1920
19 Haziran 1925
5 Aralık 1936
• Egemenlik Bildirgesi
25 Ekim 1990
• Kazakistan Cumhuriyeti olarak yeniden yapılanma
10 Aralık 1991
• SSCB'den bağımsızlık
16 Aralık 1991
21 Aralık 1991
• Tanınma
26 Aralık 1991
2 Mart 1992
30 Ağustos 1995
Yüzölçümü
• Toplam
2.724.900 km2 (9.)
• Su (%)
1,7
Nüfus
• 2024 tahminî
20.118.478
• 2021 sayımı
19.082.467[5] (64.)
GSYİH (SAGP)2022 tahminî
• Toplam
574,10 milyar $[6] (41.)
• Kişi başına
30.876 $[6] (52..)
GSYİH (nominal)2022 tahminî
• Toplam
207,81 milyar $[6] (52.)
• Kişi başına
10.980 $[6] (63.)
Gini (2017)27.5[7]
düşük
İGE (2023)artış 0.802
çok yüksek · 67.
Para birimiTenge (, KZT)
Zaman dilimiUTC+05
Trafik akışısağ
Telefon kodu+7-6xx, +7-7xx
ISO 3166 koduKZ
İnternet alan adı.kz, .қаз
Ön izleme uyarısı: Tanımlanmamış parametre içeren Şablon:Ülke bilgi kutusu kullanan sayfa "yüzölçümü_milkare"
Ön izleme uyarısı: Tanımlanmamış parametre içeren Şablon:Ülke bilgi kutusu kullanan sayfa "kişi_başına_düşen_GSYİH_S..."
Ön izleme uyarısı: Tanımlanmamış parametre içeren Şablon:Ülke bilgi kutusu kullanan sayfa "estimated_population_rank"

Kazakistan (KazakçaҚазақстан, Qazaqstan; Kazakça telaffuz: [qɑzɑqstɑ́n]), resmî adıyla Kazakistan Cumhuriyeti (KazakçaҚазақстан Республикасы, Qazaqstan Respublikasy), topraklarının büyük bölümü Orta Asya'da, küçük bir bölümü Doğu Avrupa'da yer alan bir ülkedir. Kazakistan, (Azerbaycan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırgızistan, Özbekistan, Türkiye ve Türkmenistan ile birlikte) günümüzdeki yedi bağımsız Türk devletinden biri olup Türk Devletleri Teşkilatı ve TÜRKSOY'un üyesidir. 2.724.900 km² yüzölçümü ile (Batı Avrupa'nın yüzölçümü kadar) dünyanın en büyük dokuzuncu ülkesidir.[8] Müslüman çoğunluklu ülkelerin ve Türk devletlerinin yüzölçümü bakımından en büyüğü, doğal kaynaklar bakımından da en zenginidir. Kazakistan Türk tarihinin önemli devletlerinden olan Saka, Hun, Göktürk, Kıpçak, Karahanlı, Altın Ordu gibi devletlerin merkez üssü; Kıpçak, Oğuz, Karluk gibi Türk boylarının beşiği olmuştur.

Komşuları olarak kuzeyde Rusya, güneyde Türkmenistan, Özbekistan ve Kırgızistan, doğuda Çin bulunur. Ülkenin ayrıca Hazar Denizi ve Aral Gölü'ne kıyısı vardır.

Bağımsızlığın kazanılmasına doğru 1989 yılında 16.464.464 kişi olan ülke nüfusu, 1999 yılına gelindiğinde Slav ve Almanların ülkeden göç etmeleriyle 14.900.000'e kadar düşmüştür. 2010'da bu sayı 16.500.000'e yükselmiş ve 01.07.2021 itibarıyla 19.194.656'ya ulaşmıştır.

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". Erişim tarihi: 24 Haziran 2024. 
  2. ^ Schneider, Johann F.; Larsen, Knud S.; Krumov, Krum; Vazow, Grigorii (2013). Advances in International Psychology: Research Approaches and Personal Dispositions, Socialization Processes and Organizational Behavior (İngilizce). Kassel university press GmbH. s. 164. ISBN 978-3-86219-454-4. 27 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Kazakhstan 9 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. . CIA World Factbook.
  4. ^ "Frontline democracy and the battle for Ukraine". Democracy Index 2022. The Economist Intelligence Unit. 2023. s. 50. 10 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ekim 2023. 
  5. ^ "(Kazakistan Cumhuriyeti 2020 Nüfus Sayımı - Özet)". 27 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2020. 
  6. ^ a b c d "Kazakhstan". International Monetary Fund. 3 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2014. 
  7. ^ "Gini index". World Bank. 19 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Kasım 2015. 
  8. ^ "Kazakistan - Genel Bilgiler - Coğrafi Konum". Türkiye Cumhriyeti Ekonomi Bakanlığı. 8 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2017. 


Kaynak hatası: <ref> "lower-alpha" adında grup ana etiketi bulunuyor, ancak <references group="lower-alpha"/> etiketinin karşılığı bulunamadı (Bkz: Kaynak gösterme)


Developed by StudentB