Ludwik Lejzer Zamenhof | |
---|---|
Doğum | Eliezer Levi Zamenhof 15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1859 Białystok, Belostok Oblastı, Rus İmparatorluğu |
Ölüm | 14 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917 Varşova, Polonya Krallığı |
Defin yeri | Yahudi Mezarlığı, Varşova 52°14′51″K 20°58′29″D / 52.24750°K 20.97472°D |
Milliyet | Aşkenazi Yahudisi |
Vatandaşlık | Polonyalı |
Meslek |
|
Tanınma nedeni | Esperanto'nun yaratıcısı |
Evlilik | Klara Zamenhof |
Çocuk(lar) | Adam, Zofia ve Lidia |
İmza | |
Ludwik Lejzer Zamenhof (Yidiş: אליעזר לודוויג זאַמענהאָף; Esperanto: Ludvik Lejzer Zamenhof, doğum ismiyle Eliezer Levi Zamenhof); 15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1859 – 14 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917),[1] Polonya doğumlu Aşkenazi Yahudisi göz doktoru ve dilbilimciydi. Dünyada en yaygın kullanılan ve yapılandırılmış uluslararası yardımcı dil olan Esperanto'nun yaratıcısıdır.[2]
Zamenhof, Esperanto dilini ilk olarak 1873'te, okuldayken geliştirmeye başladı. Savaşsız bir dünya fikrinden büyülenerek büyüdü. Yeni yaratacağı dilin yeni uluslararası yardımcı bir dil olabileceğine inanıyordu.[1] Anadili, ailesinin içinde konuştukları Yidiş'ti;[3] Rusça ve Lehçeyi ise neredeyse anadili gibi konuşuyordu. Zamanla çok iyi İbranice konuşuru oldu; Latince, Almanca, Fransızca, İngilizce, Yunanca, İtalyanca ve İspanyolca da öğrendi.
Dilbilimle alakalı çalışmalarının yanı sıra Zamenhof, Homaranismo diye adlandırdığı bir dinî felsefe de yayımladı. Bu felsefeye ithafen "Şüphesiz o bütün hayatımın nesnesidir, onun uğruna her şeyimi veririm." demiştir.[4]
But in terms of invented languages, it's the most outlandishly successful invented language ever. It has thousands of speakers—even native speakers—and that's a major accomplishment as compared to the 900 or so other languages that have no speakers. – Arika Okrent
What was his first language? He wrote in a letter in 1901 that his "parental language" (mother tongue) was Russian, but that at the time he was speaking more in Polish (Zamenhof 1929:523). However, all other evidence points to Yiddish as his mother tongue and first language.