Marcus Aurelius Antoninus Augustus | |||||
---|---|---|---|---|---|
16. Roma imparatoru | |||||
Hüküm süresi | 8 Mart 161 - 169 (Lucius Verus ile), 169–177 (yalnız), 177 – Mart 180 (Commodus ile) | ||||
Önce gelen | Antoninus Pius | ||||
Sonra gelen | Commodus (yalnız) | ||||
Doğum | 26 Nisan 121 Roma | ||||
Ölüm | 17 Mart 180 (58 yaşında) Vindobona veya Sirmium | ||||
Defin | Hadrianus'un Mozolesi | ||||
Eş(ler)i | Genç Faustina | ||||
Çocuk(lar)ı | Aşağıya bakınız | ||||
| |||||
Hanedan | Nerva-Antoninus Hanedanı | ||||
Babası | Annius Verus | ||||
Annesi | Domitia Lucilla |
Roma hanedanları |
---|
Marcus Aurelius Antoninus Augustus (26 Nisan 121 – 17 Mart 180), 161 - 180 yılları arası Roma imparatoru ve Stoacı bir filozoftur. Beş İyi İmparator denilen hükümdarların sonuncusu olan Nerva-Antoninus Hanedanının üyesiydi ve MÖ 27'den MS 180'e kadar süren Roma İmparatorluğu için göreceli bir barış, sakinlik ve istikrar dönemi 96 - 180 yılları arasında görev yapan Pax Romana'nın son imparatoruydu. 140, 145 ve 161 yıllarında Roma konsülü olarak görev yaptı.
Marcus Aurelius, praetor Marcus Annius Verus ve eşi Domitia Calvilla'nın oğluydu. İmparator Trajan ve Hadrian ile evlilik yoluyla akraba oldu. Marcus, babası öldüğünde üç yaşındaydı ve annesi ve büyükbabası tarafından büyütüldü. Hadrian'ın evlatlık oğlu Aelius Caesar 138'de öldükten sonra Hadrian, Marcus'un amcası Antoninus Pius'u yeni varisi olarak evlat edindi. Antoninus da Marcus'u ve Aelius'un oğlu Lucius'u evlat edindi. Hadrian o yıl öldü ve Antoninus imparator oldu. Artık tahtın varisi olan Marcus, Herodes Atticus ve Marcus Cornelius Fronto gibi öğretmenlerden Yunanca ve Latince öğrendi. 145'te Antoninus'un kızı Faustina ile evlendi.
Asıl adı Marcus Annius Catilius Severus olup, evlenince Marcus Annius Verus adını aldı. İmparator olunca kendisine Marcus Aurelius Antoninus adı verildi.
Antoninus 161'de öldükten sonra Marcus, Lucius Aurelius Verus saltanat adını alan evlatlık kardeşiyle birlikte tahta çıktı. Marcus Aurelius'un hükümdarlığı döneminde Roma İmparatorluğu birçok askeri çatışmaya tanık oldu.
Adını ilk olarak Asya'da yeniden güçlenmeye başlayan Part İmparatorluğu'na karşı ve limes Germanicus (Cermen sınırı) boyunca Cermen kabilelerle yaptığı savaşlar ve ardından Tuna Nehrini aşmasıyla duyurdu. Doğu'da Romalılar, yeniden canlanan Part İmparatorluğu ve isyancı Ermenistan Krallığı ile Lucius Verus'un Part savaşını yaptı.
Marcus, Markoman Savaşları'nda Marcomanni, Quadi ve Sarmatyalı Iazyges'i yendi. Bunlar ve diğer Germen halkları İmparatorluk için rahatsız edici bir gerçekliği temsil etmeye başladı. Doğuda, Avidius Cassius önderliğindeki bir isyanı bastırmıştır.
Roma para birimi olan denarius'un gümüş saflığını düşürdü. Roma İmparatorluğu'nda Hristiyanlara yönelik zulüm onun hükümdarlığı sırasında artmış gibi görünüyor, ancak 2. yüzyılda erken dönem Hristiyanların onu bir zulmeden olarak adlandırdığına dair bir kayıt olmadığından ve Tertullianus'ın Marcus'u "Hristiyanların koruyucusu" olarak adlandırmasından dolayı buna dahil olması olası değildir.[1] Antoninus vebası 165 veya 166'da patlak verdi ve Roma İmparatorluğu'nun nüfusunu harap etti, beş ila on milyon insanın ölümüne neden oldu. Lucius Verus 169'da vebadan ölmüş olabilir. Marcus'un kendisi 180'de öldüğünde yerine oğlu Commodus geçti.
Commodus'un Marcus'tan sonraki halefi hem çağdaş hem de modern tarihçiler arasında tartışma konusu olmuştur. Marcus Aurelius Sütunu ve Marcus Aurelius Atlı Heykeli, askeri zaferlerini kutlamak için dikildikleri Roma'da hala durmaktadır.
Marcus Aurelius'a ait Kendime Düşünceler adlı felsefi eser 170–180 arasında savaştayken yazılmıştır. Eser edebi bir başyapıt olarak günümüzde bile hala saygı görür ve "mükemmel vurgusu ve sonsuz narinliği" ile övgüyü hak eder.[2] Çağdaş biyografi yazarlarının Marcus olarak adlandırdığı "filozof"un yazıları olan meditasyonlar, antik Stoacı felsefenin modern anlayışının önemli bir kaynağıdır. Bu yazılar, ölümünden yüzyıllar sonra yazar arkadaşları, filozoflar, hükümdarlar ve politikacılar tarafından övülmüştür.