Back Taliban Afrikaans طالبان Arabic طالبان ARZ Talibán AST ТӀалибан AV Taliban Azerbaijani طالیبان AZB Талибан Bashkir Taliban BCL Талібан Byelorussian

Taliban

Taliban
طالبان (Peştuca)
Tarih(ler)
  • 1994-1996 (milis gücü)
  • 1996-2001 (hükûmet)
  • 2002-2021 (direniş)
  • 2021–günümüz (hükûmet)
Lider(ler)
Merkez(ler)Kandahar, Afganistan (1994-2001)
Kabil, Afganistan (2021–günümüz)
İdeoloji
Siyasi yelpazeAşırı sağ
Büyüklük
  • 45.000 (2001 tahmini)[13]
  • 11.000 (2008 tahmini)[14]
  • 36.000 (2010 tahmini)[15]
  • 60.000 (2014 tahmini)[16]
  • 60.000 (2017 tahmini, 90.000 yerel milis ve 50.000 destekçi hariç)[17]
  • 75.000 (2021 tahmini)[18]
MüttefiklerMüttefik devletler
Devlet olmayan müttefikler
Rakip(ler)Karşıt devletler
Devlet olmayan karşıtlar
Çatışma(lar)
İnternet sitesialemarahenglish.af (İngilizce)
Afganistan
Bu kategoride yer alan maddeler
Afganistan hükûmeti ve siyasetinin
bir parçasıdır.
Anayasa
Hükûmet
Yargı
Kolluk kuvvetleri
İdari bölümler
Seçimler
Dış ilişkiler

Taliban (Peştuca: طالبان, öğrenciler veya bilgi talep edenler),[50] Afganistan'da yönetimi elinde bulunduran Diyubendi İslamcı[51] hareket ve askeri organizasyondur. Kendilerine Afganistan İslam Emirliği[52] demekte olup ülke içinde bir savaş (veya cihat)[53] sürdürmüştür. İslam şeriatını yayma amacıyla Molla Muhammed Ömer tarafından 1994 yılında kurulan Taliban'ın 2016'dan beri lideri Mevlevi Hibetullah Ahundzade'dir.[54] Grup; eroin[55][56] gibi narkotiklerin ticaretinin yanı sıra haraç toplama, fidye ve alıkoyma gibi faaliyetlerle finanse edilmektedir.[57][58] Ayrıca 2010'ların ortalarında, önceki hükûmetin yönetiminde yasadışı olan madencilik faaliyetlerinin kontrolünü ele geçirmiştir.[59]

Taliban, 1996'dan 2001'e kadar, Afganistan'ın kabaca dörtte üçüne hükmetmiş ve kendilerine göre yorumladıkları şeriatı uygulamıştır.[60] 1994 yılında Afgan İç Savaşı'nın önde gelen gruplarından biri olarak ortaya çıkmıştı[61] ve büyük ölçüde Afganistan'ın doğu ve güneyindeki Peştun bölgelerindeki geleneksel İslami okullarda (medreselerde) eğitim görmüş ve Sovyet-Afgan Savaşı'nda savaşmış öğrencilerden (talebe) oluşmaktaydı.[62] Muhammed Ömer'in önderliğindeki hareket, Mücahid liderlerinden aldığı güçle Afganistan'ın çoğu bölgesine yayıldı. 1996'da totaliter[63] Afganistan İslam Emirliği kuruldu ve Afganistan'ın başkenti Kandahar'a transfer edildi. 11 Eylül saldırılarının ardından Aralık 2001'de Amerikan liderliğindeki Afganistan işgaliyle devrilene kadar ülkenin çoğunu kontrol etti. En etkin dönemlerinde, Taliban hükûmeti diplomatik olarak yalnızca Pakistan, Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri tarafından tanındı. Grup daha sonra Afganistan Savaşı'nda Amerikan destekli Hamid Karzai yönetimine ve NATO liderliğindeki Uluslararası Güvenlik Destek Gücü'ne karşı bir direniş hareketi olarak yeniden bir araya geldi.

Taliban, birçok Afgan'a uygulanan sert muameleyle sonuçlanan şeriat yorumu nedeniyle uluslararası alanda kınandı.[64] 1996'dan 2001'e kadar olan iktidarları sırasında, Taliban ve müttefikleri Afgan sivillere karşı katliamlar gerçekleştirdi, açlıktan ölmek üzere olan 160.000 sivile Birleşmiş Milletler'in gıda tedarikini engelledi ve yakıp yıkma taktiği uyarınca geniş ve verimli toprakları yakarak on binlerce evi yok etti.[65] Taliban, Afganistan'ı kontrol ederken, insanları veya diğer canlıları tasvir eden resimler[66] ve filmler[67] ile def haricinde[68] bir enstrümanın kullanıldığı müziği[69] yasakladı, kadınların okula gitmesini engelledi,[70] kadınların sağlık hizmetleri dışındaki işlerde çalışmasını yasakladı (erkek doktorların kadınları görmesi de yasaklandığı için)[71] ve kadınların dışarıda bir erkek akraba ile dolaşmalarını ve burka giymelerini zorunlu kıldı.[72] Belirli kuralları çiğneyen kadınlar alenen kırbaçlandı veya idam edildi.[73] Dini ve etnik azınlıklar, Taliban yönetimi altında ağır bir şekilde ayrımcılığa uğradı. Birleşmiş Milletler'e göre, 2010'da Afgan sivil ölümlerinin %76'sından, 2011 ve 2012'de ise %80'inden Taliban ve müttefikleri sorumluydu.[74] Kültürel soykırıma da girişen Taliban, Bamyan'ın 1500 yıllık Buda heykelleri de dahil olmak üzere çok sayıda anıtı yok etmiştir.[75]

Taliban'ın ideolojisi; Diyubendi köktendinciliği ve militan İslamcılığın,[76] Peştunvali olarak bilinen Peştun sosyal ve kültürel normlarıyla birleştirilmesine dayanan "yeni" bir şeriat hukuku biçimi olarak tanımlanmıştır.[77]

Uluslararası topluluklar ve Afgan hükûmeti; sıklıkla Pakistan'ın Servislerarası İstihbarat'ını ve ordusunu; kuruluşunda, iktidarda oldukları süre boyunca ve direniş süreci boyunca Taliban'a destek sağlamakla suçlamıştır.[78][79] Pakistan ise 11 Eylül saldırılarından sonra gruba yönelik tüm desteğini kestiğini belirtmiştir. 2001 yılında, El Kaide lideri Usame bin Ladin komutasındaki 2.500 Arap'ın Taliban için savaştığı bildirilmiştir.[80]

2020’nin Şubat ayında Trump yönetimi, 1 Mayıs 2021 itibarıyla tüm Amerikan güçlerinin Afganistan’dan çekileceğine dair Taliban ile anlaşma imzaladı.[81] Karşılığında Taliban, El Kaide gibi terörist gruplarıyla bağlantısını kesecek, şiddeti azaltacak ve Amerika destekli Afgan hükûmetiyle müzakere edecekti. Her iki taraf da bu anlaşmanın şartlarını tam olarak yerine getirmese de, çekilme başladı.

15 Ağustos 2021'de Kabil'in düşmesiyle Taliban, Afganistan yönetimine tekrar sahip oldu.[82]

  1. ^ Whine, Michael (1 Eylül 2001). "Islamism and Totalitarianism: Similarities and Differences". Totalitarian Movements and Political Religions. 2 (2): 54-72. doi:10.1080/714005450. ISSN 1469-0764. 
  2. ^ a b Deobandi Islam: The Religion of the Taliban U. S. Navy Chaplain Corps, 15 October 2001
  3. ^ a b Maley, William (2001). Fundamentalism Reborn? Afghanistan and the Taliban. C Hurst & Co. s. 14. ISBN 978-1-85065-360-8. 
  4. ^ Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi; Stanford isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme)
  5. ^ Ogata, Sadako N. (2005). The Turbulent Decade: Confronting the Refugee Crises of the 1990s. W. W. Norton & Company. s. 286. ISBN 978-0-393-05773-7. 
  6. ^ McNamara, Melissa (31 Ağustos 2006). "The Taliban In Afghanistan". CBS. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2016. 
  7. ^ a b "Did you know that there are two different Taliban groups?". www.digitaljournal.com. 1 Nisan 2013. 11 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  8. ^ "Taliban – Oxford Islamic Studies Online". www.oxfordislamicstudies.com. 26 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  9. ^ "Afghan Taliban". National Counterterrorism Center. 9 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2015. 
  10. ^ Rashid, Taliban (2000)
  11. ^ "Why are Customary Pashtun Laws and Ethics Causes for Concern? | Center for Strategic and International Studies". Csis.org. 19 Ekim 2010. 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
  12. ^ "Understanding taliban through the prism of Pashtunwali code". CF2R. 30 Kasım 2013. 10 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
  13. ^ "Taliban and the Northern Alliance". US Gov Info. About.com. 1 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Kasım 2009. 
  14. ^ 9/11 seven years later: US 'safe,' South Asia in turmoil 10 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 24 August 2010.
  15. ^ Hamilton, Fiona; Coates, Sam; Savage, Michael (3 Mart 2010). "MajorGeneral Richard Barrons puts Taleban fighter numbers at 36000". The Times. Londra. 29 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  16. ^ "Despite Massive Taliban Death Toll No Drop in Insurgency". Voice of America. Akmal Dawi. 3 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2014. 
  17. ^ "Afghanistan's Security Forces Versus the Taliban: A Net Assessment". Combating Terrorism Center at West Point (İngilizce). 14 Ocak 2021. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2021. 
  18. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2021. 
  19. ^ "The Taliban – Mapping Militant Organizations". web.stanford.edu. 11 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Şubat 2019. 
  20. ^ "Taliban Leader Feared Pakistan Before He Was Killed". New York Times. 9 Ağustos 2017. 9 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  21. ^ "Qatar's Dirty Hands". National Review. 3 Ağustos 2017. 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  22. ^ "Saudi has evidence Qatar supports Taliban: Envoy". Pajhwok Afghan News. 7 Ağustos 2017. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  23. ^ a b "Why did Saudi Arabia and Qatar, allies of the US, continue to fund the Taliban after the 2001 war?". scroll.in. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Nisan 2018. 
  24. ^ Diplomat, Samuel Ramani, The. "What's Behind Saudi Arabia's Turn Away From the Taliban?". The Diplomat. 26 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  25. ^ "Turkmenistan-Foreign Relations". Globalsecurity. 1 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  26. ^ "Turkmenistan Takes a Chance on the Taliban". Stratfor. 8 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  27. ^ Are Chechens in Afghanistan? – By Nabi Abdullaev, 14 December 2001 Moscow Times 7 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  28. ^ Kullberg, Anssi. "The Background of Chechen Independence Movement III: The Secular Movement". The Eurasian politician. 1 October 2003
  29. ^ Guelke, Adrian (25 Ağustos 2006). Terrorism and Global Disorder – Adrian Guelke – Google Libros. ISBN 9781850438038. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2012. 
  30. ^ "Iranian Support for Taliban Alarms Afghan Officials". Middle East Institute. 9 Ocak 2017. 13 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. Both Tehran and the Taliban denied cooperation during the first decade after the US intervention, but the unholy alliance is no longer a secret and the two sides now unapologetically admit and publicize it. 
  31. ^ "Iran Backs Taliban With Cash and Arms". The Wall Street Journal. 11 Haziran 2015. 29 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2015. 
  32. ^ "Iran Closes Consulate in Mazar-i-Sharif as Fighting Escalates in Northern Afghanistan - Politics news" (İngilizce). Tasnim News Agency. 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  33. ^ Shehzad, Muhammed (10 Mart 2006). "Why is the Pakistan army scared of this man?". in.rediff.com. rediff. 16 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020. Baitullah was appointed as Mullah Ömer's governor of the Mehsud tribe in a special ceremony attended by five leading Taliban commanders 
  34. ^ Gall, Carlotta (26 Mart 2009). "Pakistan and Afghan Taliban Close Ranks". The New York Times. Islamabad, Pakistan. 1 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020. The Afghan Taliban delegation urged the Pakistani Taliban leaders to settle their internal differences, scale down their activities in Pakistan and help counter the planned increase of American forces in Afghanistan, the fighters said. 
  35. ^ Zahid, Farhan (15 Nisan 2019). "Profile of New TTP Chief Mufti Noor Wali Mehsud: Challenges and Implications" (PDF). pakpips.com. Islamabad, Pakistan: Pak Institute for Peace Studies. s. 4. 5 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2020. According to Mehsud, the real jihad is against US forces in occupied Afghanistan to restore the Islamic Emirate while using tribal areas of Pakistan as base of operations and safe haven for both Taliban and Al-Qaeda. He further explains the goals and aims of the jihadi movement as: maintaining the independent status for Mehsud tribe, defeating the US in Afghanistan, establishing caliphate in Afghanistan 
  36. ^ "Afghan militant fighters 'may join Islamic State'". BBC News. 2 Eylül 2014. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Mart 2017. 
  37. ^ "Afghanistan: Ghani, Hekmatyar sign peace deal". Al Jazeera. 29 Eylül 2016. 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  38. ^ "Why Central Asian states want peace with the Taliban". DW News. 27 Mart 2018. 14 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. "Taliban have assured Russia and Central Asian countries that it would not allow any group, including the IMU, to use Afghan soil against any foreign state," Muzhdah said. 
  39. ^ Roggio, Bill; Weiss, Caleb (14 Haziran 2016). "Islamic Movement of Uzbekistan faction emerges after group's collapse". Long War Journal. 11 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2017. 
  40. ^ "Rare look at Afghan National Army's Taliban fight". BBC News. 3 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
  41. ^ "Dealing With the Taliban: India's Strategy in Afghanistan After U.S. Withdrawal". Carnegie India. 15 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Haziran 2020. 
  42. ^ "Taliban attack NATO base in Afghanistan – Central & South Asia". Al Jazeera English. 2 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2014. 
  43. ^ "ISIS reportedly moves into Afghanistan, is even fighting Taliban". 12 Ocak 2015. 13 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Mart 2015. 
  44. ^ "ISIS, Taliban announced Jihad against each other". Khaama Press. 20 Nisan 2015. 6 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015. 
  45. ^ "Taliban leader: allegiance to ISIS 'haram'". Rudaw. 13 Nisan 2015. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2015. 
  46. ^ "Taliban say gap narrowing in talks with US over Afghanistan troop withdrawal". Military Times. 5 Mayıs 2019. 12 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Ağustos 2021. 
  47. ^ a b "Afghanistan's warlord vice-president spoiling for a fight with the Taliban". The Guardian. 4 Ağustos 2015. 18 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  48. ^ Ibrahimi, Niamatullah. 2009. "Divide and Rule: State Penetration in Hazarajat (Afghanistan) from Monarchy to the Taliban", Crisis States Working Papers (Series 2) 42, London: Crisis States Research Centre, LSE
  49. ^ Jonson, Lena (25 Ağustos 2006). Tajikistan in the New Central Asia. ISBN 9781845112936. 16 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2014. 
  50. ^ "taliban". Nişanyan Sözlük. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  51. ^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 15 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  52. ^ Post, The Jakarta. "US welcomes Qatar decision on Taliban name change". The Jakarta Post. 30 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Şubat 2017. 
  53. ^ "ISIL won't get very far in Afghanistan - for now | Center on International Cooperation". cic.nyu.edu. 28 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  54. ^ "Afghan Taliban announce successor to Mullah Mansour". BBC News. 25 Mayıs 2016. 18 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  55. ^ O’Donnell, Lynne. "The Taliban Are Breaking Bad". Foreign Policy. 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  56. ^ Department Of State. The Office of Electronic Information, Bureau of Public Affairs. "The Taliban, Terrorism, and Drug Trade". 2001-2009.state.gov (İngilizce). 2 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  57. ^ "Where Are the Taliban Getting Their Money?". VOA (İngilizce). 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  58. ^ Sufizada, Hanif. "The Taliban are megarich – here's where they get the money they use to wage war in Afghanistan". The Conversation (İngilizce). 8 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  59. ^ "Afghanistan: How do the Taliban make money?". BBC News. 27 Ağustos 2021. 6 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2022. 
  60. ^ Matinuddin, Kamal (1999). The Taliban phenomenon : Afghanistan 1994-1997. Karachi, Pakistan: Oxford University Press. ISBN 0-19-579274-2. 
  61. ^ University, © Stanford; Stanford; Complaints, California 94305 Copyright. "MMP: Afghan Taliban". cisac.fsi.stanford.edu (İngilizce). 18 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  62. ^ "THE MASSACRE IN MAZAR-I SHARIF". web.archive.org. 2 Kasım 2008. 2 Kasım 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  63. ^ Whine, Whine (Eylül 2001). "Islamism and Totalitarianism: Similarities and Differences". Totalitarian Movements and Political Religions. 2 (2). ss. 54-72. doi:10.1080/714005450. 
  64. ^ Skaine, Rosemarie (2002). The women of Afghanistan under the Taliban. Jefferson, N.C.: McFarland. ISBN 978-0-7864-1090-3. 
  65. ^ "MASSACRES OF CIVILIAN VILLAGERS AT LEAST 15 TIMES BY TALIBAN". web.archive.org. 18 Kasım 2002. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  66. ^ "Afghanistan: Kabul Artists Tricked Taliban To Save Banned Paintings". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  67. ^ "Afghanistan's Love Of The Big Screen". NPR.org (İngilizce). 12 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  68. ^ "Ethnomusicologist Discusses Taliban Vs. Musicians". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  69. ^ "Ethnomusicologist Discusses Taliban Vs. Musicians". RadioFreeEurope/RadioLiberty (İngilizce). 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  70. ^ Lakanwal, Emran Feroz, Abdul Rahman. "In Rural Afghanistan, Some Taliban Gingerly Welcome Girls Schools". Foreign Policy (İngilizce). 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  71. ^ "A Woman Among Warlords ~ Women's Rights in the Taliban and Post-Taliban Eras | Wide Angle | PBS". Wide Angle. 11 Eylül 2007. 5 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  72. ^ "Afghan women forced from banking jobs as Taliban take control". Reuters (İngilizce). 15 Ağustos 2021. 13 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  73. ^ Staff, Reuters (1 Eylül 2015). "Afghan man and woman given 100 lashes in public for adultery". Reuters (İngilizce). 15 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  74. ^ "Featured News". web.archive.org. 26 Temmuz 2011. 26 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  75. ^ "GENERAL ASSEMBLY 'APPALLED' BY EDICT ON DESTRUCTION OF AFGHAN SHRINES; STRONGLY URGES TALIBAN TO HALT IMPLEMENTATION | Meetings Coverage and Press Releases". www.un.org. 25 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  76. ^ Rashid, Ahmed (2000). Taliban : militant Islam, oil, and fundamentalism in Central Asia. New Haven: Yale University Press. ISBN 978-0-300-08340-8. 
  77. ^ Decoding the new Taliban : insights from the Afghan field. New York: Columbia University Press. 2009. ISBN 978-0-231-70112-9. 
  78. ^ "Crisis of Impunity - Pakistan's Support Of The Taliban". www.hrw.org. 19 Temmuz 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  79. ^ Partlow, Joshua (3 Ekim 2011). "Karzai accuses Pakistan of supporting terrorists". Washington Post (İngilizce). ISSN 0190-8286. 3 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  80. ^ "Afghanistan resistance leader feared dead in blast". www.telegraph.co.uk. 8 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  81. ^ Bag, Mustafa (16 Ağustos 2021). "ABD'nin Afganistan'daki savaşı nasıl başladı, nasıl bitti?". euronews. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 
  82. ^ "Afganistan'da son durum ne?". BBC News Türkçe. 15 Ağustos 2021. 16 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ağustos 2021. 

Developed by StudentB