Glasgow

Glasgow
Mathdinas, dinas fawr, y ddinas fwyaf, lieutenancy area of Scotland Edit this on Wikidata
Poblogaeth626,410 Edit this on Wikidata
Pennaeth llywodraethPhilip Braat Edit this on Wikidata
Gefeilldref/i
NawddsantCyndeyrn Edit this on Wikidata
Daearyddiaeth
LleoliadYr Alban Edit this on Wikidata
SirDinas Glasgow Edit this on Wikidata
GwladBaner Yr Alban Yr Alban
Arwynebedd3,298 ±1 km² Edit this on Wikidata
GerllawAfon Clud, River Kelvin Edit this on Wikidata
Yn ffinio gydaAberfoyle, De Swydd Lanark Edit this on Wikidata
Cyfesurynnau55.8611°N 4.25°W Edit this on Wikidata
Cod SYGS19000510 Edit this on Wikidata
Cod OSNS590655 Edit this on Wikidata
Cod postG1-G80 Edit this on Wikidata
GB-GLG Edit this on Wikidata
Pennaeth y LlywodraethPhilip Braat Edit this on Wikidata
Map

Dinas fwya'r Alban yw Glasgow (Brythoneg: Glascou[1] Gaeleg yr Alban: Glaschu;[2] Sgoteg: Glesca)[3] a pedwaredd dinas fwyaf gwledydd Prydain o ran maint[4]. Saif ar Afon Clud yng ngorllewin iseldiroedd y wlad. Er taw Glasgow yw dinas fwyaf yr Alban, Caeredin, yr ail fwyaf, yw'r brifddinas.

Credir bod yr enw, fel llawer o leoedd eraill yn iseldiroedd yr Alban, o darddiad Brythoneg - "glas cau". Dywedir i'r ddinas dyfu ar safle mynachlog a sefydlwyd gan Sant Cyndeyrn, sydd a chysylltiad cryf gyda Llanelwy.

Sefydlwyd Prifysgol yno yn y 15g. Daeth Glasgow yn brif ganolfan y byd i'r diwydiant adeiladu llongau yn sgil y Chwyldro Diwydiannol, a daeth yn borthladd pwysig iawn hefyd, ond dirywiodd ei statws rywfaint yn ystod yr 20g. Caidd ei chyfri hefyd fel ardal a fu'n ganolfan bwysig i ddatblygiad peirianneg trwm.[5] Oherwydd hyn arferid ei galw'n "Second City of the British Empire" am ran helaeth o Oes Victoria a'r cyfnod Edwardaidd.[6]

Yn 2012 cyfrifid hi'n un o 10 o ddinasoedd trin arian mwya'r byd.[7]

  1. "The Brittonic language in the Old North" (PDF). tt. 91, 142. Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2019-03-07. Cyrchwyd 2024-05-28.CS1 maint: BOT: original-url status unknown (link)
  2. Gwefan Ainmean-Àite na h-Alba; adalwyd 3 Hydref 2019
  3. "Names in Scots", Centre for the Scots Leid; adalwyd 14 Ebrill 2022
  4. "World Gazetteer; adalwyd 30 Rhagfyr 2012". Archifwyd o'r gwreiddiol ar 2013-02-09. Cyrchwyd 2012-12-30.
  5. "Glasgow Feature Page". Undiscovered Scotland. Cyrchwyd 11 Rhagfyr 2007.
  6. "Victorian Glasgow". BBC History. Cyrchwyd 14 Medi 2010.
  7. "Global Financial Centres Index 10: Glasgow Enters European Top Ten". Cyrchwyd 8 Mehefin 2012.

Developed by StudentB